चिरन पुन
रातो खबर साप्ताहिक
बर्ष १, अङ्क २
२०७२ असार २ बुधबार
काठमाण्डौं ।
रातो खबर साप्ताहिक
बर्ष १, अङ्क २
२०७२ असार २ बुधबार
काठमाण्डौं ।
अहिले हाम्रो मुलुक भूकम्पीय संकटमा छटपटाई रहेको छ । बैशाख १२ र त्यसयता आएको भूकम्पीय कम्पनहरुले धेरै धन जनको क्षेती भएको छ । यो प्राकृतिक विषय हो, यसलाई नत मानव समाजले टार्न सकेको छ, न पन्छाउन नै । न कुनै मानवीय ताकतले यसलाई रोक्न, छेक्न वा निश्तेज पार्न सकिन्छ । आजसम्मको विज्ञान र वैज्ञानिकहरुले यो कहिले ? कहाँ ? कत्रो ? जान्छ वा आउछ भन्ने कुरा पत्ता लगाउन सकेका छैनन । हाम्रो देश भूकम्पीय हिसावले जोखिमयुक्त छ, भन्नेकुरा बारम्वार हामीले सुन्दै आएका थियौं । तर भूकम्पीय क्षेतीलाई कम बनाउन नत सरकार जिम्मेवार देखियो, न त जनतामा सचेतनानै आउन सक्यो । प्राकृतिक हिसावले भूकम्प आउनु अनिवार्य थियो र आयो । हामी भन्न सक्छौ, अहिले नआएको भए झनै ठुलो संकट लिएर आउथ्यो । भूकम्पीय कम्पन राति नभएर दिउँस आएको छ, शनिवार आएको छ, यसलाई हामीले केवल संयोग मात्र मान्न सक्छौ ।
भूकम्पीय संकटको गर्भबाट अहिले निकै खतरनाक र षडयन्त्रमुलक नाटकहरुको मंचन हुन थालेका छन । नाटकलाई नँया भाव – भङ्गी, नयाँ पटकथा, नयाँ दृष्य र नयाँ रंग – रोगन सहीत मंचन गर्न खोजिएको भनिएता पनि कथावस्तु र पात्रहरु पुरानै हुन । नेपालीमा एउटा उखान छ, “कामकुरो एकातिर कुम्लो बोकी ठिमीतिर” भनेजस्तै संसदवादी दलहरु राष्ट्रिय सरकारको धोति समातेर पुरेतका गाई जस्तो गरी बुर्कुसी मार्न थालेकाछन । उनिहरुको लागि भूकम्पीय विपत्ति केवल देखाउने दाँत मात्र बनेको छ । सवै मिलेर जनताको पुर्नवास, उद्धार, राहत र पुर्ननिर्माणमा जोड गर्नुको सट्टा एकाएक सत्ताधारीहरु २०६४ सालदेखि बन्न नसकेको संविधान बनाउने नाममा आफ्नो कुर्सीको सौदावाजीमा लागेका छन । को राष्ट्रपति ? को प्रधानमन्त्री ? को सभामुख ? कुन कुन पार्टी सरकारमा ? को को मन्त्री ? आदी जस्ता अनावश्यक छलफलमा केन्द्रीत छन ।
प्रधानमन्त्री शुशिल कोईरालाको नेपालमा भुकम्प गएको भारतीय प्रधानमन्त्रीबाट थाहा पाए भन्ने निर्लज्ज अभिव्यक्ति आयो । राष्ट्रिय शोक तथा संकटको बेलामा मन्त्रीहरु विदेश भ्रमणमा मस्ती छन । सरकारका जिम्मेवार पदमा रहने व्याक्तिहरु, सभासदहरु, उच्चतहकै कर्मचारीहरुको मिलेमतोमा जनतालाई राहतको लागि पठाईएको जस्तापाता, राहत सामाग्री विक्रि गरिएको तत्थ्यहरु छताछुल्ल बाहिरै आएको छ । जनताको लागि संकलित राहतहरु गोदाममै कुहिएको सन्दर्भहरु संचारमाध्यमबाट जनतामा सुचिकृत भएकै विषय छ । सरकारले घोषणा गरेका राहत भुकम्प प्रवाहित क्षेत्रका जनतामा अहिले सम्म पुग्न नसकिरहेको अवस्था छ । जस्तापाता किन्न भनि वितरण गर्ने भनिएको १५ हजार समेत आजसम्म विकट क्षेत्रका जनताको हातमा परेको पाईदैन । यतिनै बेला कमिसनखोर, भ्रष्टाचार, कालोबजारीहरुको विगविगी झनै बढेको छ । बजार भाउ किनी नसक्नु भएर महँगीएको छ । अव बर्षातको समय आईसकेको छ । दर्जनौ बस्ती र गाँउहरुमा बस्न नमिल्ने भनेर भुगर्भवीदहरुले नै भनेका छन । कालि नदीमा गएको पहिरो, पूर्वको ताम्लेजुडमा गएको पहिरो र जनधनको क्षेतीले समेत आउने समयको राम्रो गरी संकेत गरेको छ ।
यतिनै वेला देशी विदेशी साम्राज्यवादी विस्तावरवादी र प्रतिक्रियावादी शक्तिहरु भूकम्पीय संकटको भुमरीमा पैदा भएको चोर दुलाबाट पसेर ठुलो माछा समाउने दाउ देखिरहेका छन । भूकम्पीय संकटमा उद्धारको नाममा अमेरिका, भारत लगाएतका देशहरुबाट बर्दीमै सेनाको टुकुडिहरु आए । विभिन्न स्थानहरुमा क्याम्प राखेर बसे । न राहत बोक्न सक्ने नत उद्धारमै कामलाग्ने खालको जहाजहरुले सामरिक क्षेत्रहरुको परिक्षण, निरिक्षण र अवलोकन गरेर फर्के । नेपाली सिमानाहरुमा बेराकतोक हेलिकप्टर उडाए । र, नेपालको सामरिक स्थलहरुको अवलोकन गरे । उद्धारको नाममा हवाई तथा सडक क्षेत्रहरुमा भारतीय प्लेन र गाडिहरुले दादागिरीनै चलाए, आए आफ्ना मान्छे राखे अनि कुलेलम ठोके । सरकार र नेपाली सुरक्षा कर्मीहरुको कमाण्ड कन्ट्रोलमा उनिहरु नरहेको तत्थ्यहरु बाहिर आयो । कतिपय जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीले समेत राष्ट्रिय संचार माध्यममा यो कुराको खुलासा गरे । दुर्घटनाग्रस्त अमेरिकी हेलिकप्टर २९ गतेको भुकम्पको बेला कसैलाई जानकारी नै नगराई उडेको अभिव्यत्ति विमानस्थलकै जिम्मेवार कर्मचारीले दिए । आदी सन्दर्भहरुलाई हेर्दा नेपालको सार्वभौमीकता माथिको खुनि परेड नेपाली जनताले टुलुटुलु हेर्नु बाहेक अरु विकल्प भएन यो समयमा ।
यसै सन्दर्भमा नेकपा माओवादीले खुल्ला मंचमै पत्रकार सम्मेलन गरेर पार्टीको धारणा सार्वजनिक गर्दै, जेष्ठ महिना भित्र विदेशी सेनाहरु फर्कन चेतावनी दियो । संयोगनै मानौ π त्यसको भोलीपल्ट नेपाली सेनाको तर्फबाट प्रधानसेनापतिले उद्धारको लागि नेपाली सेना र जनता सक्षम भएको बताउदै, विदेशी सेनाको आवश्यकता नरहेको स्पस्ट पारे । भारतको अनियन्त्रीत गतिविधीलाई अर्को छिमेकी मुलक चीनले विज्ञप्ती नै निकालेर विरोध गर्यो । एक एमालेको नेताले आफुमाथि त्रिभुवन विमानस्थलमा भारतीय सेनाले देखाएको दादागिरीको विरोधमा राष्ट्रिय दैनिकमा लामो आर्टिकल छपाएर विरोध गरे । यसरी नेपालको सार्वभौमसत्ता माथि खुलेआम विदेशी सैनिकहरुको परेड र साम्राज्यवादी विस्तारवादी खुनि उदेश्यले भरिपूर्ण गतिविधीलाई नेपालको सरकार र सत्तासिन दलहरुले मुखमा चुकुल ठोकेर उनिहरुकै पाउमा लम्पसार पर्दै साम्राज्यवादी विस्तारवादी आर्शिवाद लिन तल्लिन भएको गतिविधीले एकातिर साम्राज्यवादी विस्तारवादी र अर्कोतिर नेपालको सत्ताधारी दलहरु र सरकारको चरित्रलाई झनै उदाङ्गो पारको छ ।
हाम्रो पार्टी नेकपा माओवादीले “भूकम्पीय विध्वंसलाई निर्माणमा बदलौं ! विपत्तिलाई समृद्धिको आधार बनाऔं !!” भन्ने मुलनाराका साथ भूकम्प प्रवाहित १७ जिल्लाहरुमा जनसमुदायको उद्धार, राहत र पुनर्निर्माण अभियानमा लामवद्ध भएको छ । अहिले चौथो चरणको उद्धार, राहत र पुनर्निर्माण अभियान जारी छ । पार्टीका हजारौं युवाहरु र नेता कार्यकर्ताहरु यो अभियानमा सरिक भएका छन । पार्टीले आफ्नै ढंगले पुनर्वासको व्यवस्थापनलाई समेत अघि बढाएको छ । भूकम्पीय प्रभावले क्षेत विक्षेद भएका स्थानहरुबाट तत्काल जनतालाई पुर्नवासको व्यवस्था गर्न, भूकम्पीय प्रभावले धन जनको क्षेती बेहोरेका जनतालाई विना धितो रिण अभिलम्व उपलव्ध गराउन, र व्यवस्थित र केन्द्रीकृत ढंगले भुकम्प प्रवाहित जनतालाई राहत, उद्धार र पुनर्निर्माणको कामलाई पहिलो प्राथमिकतामा राखेर अघि बढ्न सरकारलाई सचेत गराएको छ । साम्राज्यवादी तथा विस्तारवादी चलखेल र हस्तक्षेपलाई तत्काल बन्द गरी राष्ट्रिय स्वाधीनताको रक्षाको लागि लामवन्दी अनिवार्य देखेको छ । हालै भारत र चीनले गरेको व्यापार संझौता र त्यसले नेपाल र नेपाली भुमिमाथिको ठाडो हस्तक्षेपको विरोध र खारेज गर्नु पर्ने आवश्यकतालाई जोड दिएको छ । हामी हाम्रो देश आफ्र्रैले निर्माण गर्न सक्छौ भन्ने भावनाको विकाश र परमुखी र पराधीन चिन्तन, प्रवृतिलाई जनताको तर्फबाटै खारेज गर्नु पर्ने आवश्यकता छ ।
माओवादी आन्दोलनले अघि सारेका ऐजेण्डाहरु अहिले पनि पुरा भएका छैनन । ऐतिहाँसिक १० बर्षे जनयुद्द, ६२÷६३ को जनआन्दोलन, मद्येश आन्दोलन, जनजाति आन्दोलनसँग गरिएको संझौतालाई रड्डीको टोकरीमा मिल्काईएको छ । आफ्नो सत्ता र कुर्सी स्वार्थमा केन्द्रीत रहेर जनताको घाँटी निमोठ्ने पात्र र प्रवृतिसँग फेरी छिट्टै घनिभुत लडाईको आमन्त्रण परिस्थितिले गरेको छ । रोल्पाको ५ वुँदे सहमति र १२ वुँदे संझौता लगाएत विभिन्न समयमा गरिएका आन्दोलन र त्यससँग गरिएको संझौताहरुलाई खारेज गरेर एकलौटी आफ्नो सत्ता वैध देख्ने प्रवृतिसँग जनताले ठाड्र्रै प्रतिकार गर्न तयार रहनु वाहेक अरु कुनै विकल्प जनतासँग छैन । राष्ट्रिय संकटको परिवेशमा चोर दुलाबाट पसेर आफ्नो पुरानो सडेगलेका सत्तालाई वैधता दिने प्रपञ्चलाई जनताले कदापी स्वीकार्नु हुदैन । भूकम्पीय विपत्तिको गर्भबाट जन्मेको षडयन्त्र र अपराधीकरणलाई रोक्न शिरमा कफन वाँधेर फेरी शसक्त आन्दोलनको तयारीमा लाग्नु वाहेक राष्ट्रवादी शक्तिहरुको अगाडि अरुकुनै भुमिका र विकल्प छैन ।
धन्यवाद !
भूकम्पीय संकटको गर्भबाट अहिले निकै खतरनाक र षडयन्त्रमुलक नाटकहरुको मंचन हुन थालेका छन । नाटकलाई नँया भाव – भङ्गी, नयाँ पटकथा, नयाँ दृष्य र नयाँ रंग – रोगन सहीत मंचन गर्न खोजिएको भनिएता पनि कथावस्तु र पात्रहरु पुरानै हुन । नेपालीमा एउटा उखान छ, “कामकुरो एकातिर कुम्लो बोकी ठिमीतिर” भनेजस्तै संसदवादी दलहरु राष्ट्रिय सरकारको धोति समातेर पुरेतका गाई जस्तो गरी बुर्कुसी मार्न थालेकाछन । उनिहरुको लागि भूकम्पीय विपत्ति केवल देखाउने दाँत मात्र बनेको छ । सवै मिलेर जनताको पुर्नवास, उद्धार, राहत र पुर्ननिर्माणमा जोड गर्नुको सट्टा एकाएक सत्ताधारीहरु २०६४ सालदेखि बन्न नसकेको संविधान बनाउने नाममा आफ्नो कुर्सीको सौदावाजीमा लागेका छन । को राष्ट्रपति ? को प्रधानमन्त्री ? को सभामुख ? कुन कुन पार्टी सरकारमा ? को को मन्त्री ? आदी जस्ता अनावश्यक छलफलमा केन्द्रीत छन ।
प्रधानमन्त्री शुशिल कोईरालाको नेपालमा भुकम्प गएको भारतीय प्रधानमन्त्रीबाट थाहा पाए भन्ने निर्लज्ज अभिव्यक्ति आयो । राष्ट्रिय शोक तथा संकटको बेलामा मन्त्रीहरु विदेश भ्रमणमा मस्ती छन । सरकारका जिम्मेवार पदमा रहने व्याक्तिहरु, सभासदहरु, उच्चतहकै कर्मचारीहरुको मिलेमतोमा जनतालाई राहतको लागि पठाईएको जस्तापाता, राहत सामाग्री विक्रि गरिएको तत्थ्यहरु छताछुल्ल बाहिरै आएको छ । जनताको लागि संकलित राहतहरु गोदाममै कुहिएको सन्दर्भहरु संचारमाध्यमबाट जनतामा सुचिकृत भएकै विषय छ । सरकारले घोषणा गरेका राहत भुकम्प प्रवाहित क्षेत्रका जनतामा अहिले सम्म पुग्न नसकिरहेको अवस्था छ । जस्तापाता किन्न भनि वितरण गर्ने भनिएको १५ हजार समेत आजसम्म विकट क्षेत्रका जनताको हातमा परेको पाईदैन । यतिनै बेला कमिसनखोर, भ्रष्टाचार, कालोबजारीहरुको विगविगी झनै बढेको छ । बजार भाउ किनी नसक्नु भएर महँगीएको छ । अव बर्षातको समय आईसकेको छ । दर्जनौ बस्ती र गाँउहरुमा बस्न नमिल्ने भनेर भुगर्भवीदहरुले नै भनेका छन । कालि नदीमा गएको पहिरो, पूर्वको ताम्लेजुडमा गएको पहिरो र जनधनको क्षेतीले समेत आउने समयको राम्रो गरी संकेत गरेको छ ।
यतिनै वेला देशी विदेशी साम्राज्यवादी विस्तावरवादी र प्रतिक्रियावादी शक्तिहरु भूकम्पीय संकटको भुमरीमा पैदा भएको चोर दुलाबाट पसेर ठुलो माछा समाउने दाउ देखिरहेका छन । भूकम्पीय संकटमा उद्धारको नाममा अमेरिका, भारत लगाएतका देशहरुबाट बर्दीमै सेनाको टुकुडिहरु आए । विभिन्न स्थानहरुमा क्याम्प राखेर बसे । न राहत बोक्न सक्ने नत उद्धारमै कामलाग्ने खालको जहाजहरुले सामरिक क्षेत्रहरुको परिक्षण, निरिक्षण र अवलोकन गरेर फर्के । नेपाली सिमानाहरुमा बेराकतोक हेलिकप्टर उडाए । र, नेपालको सामरिक स्थलहरुको अवलोकन गरे । उद्धारको नाममा हवाई तथा सडक क्षेत्रहरुमा भारतीय प्लेन र गाडिहरुले दादागिरीनै चलाए, आए आफ्ना मान्छे राखे अनि कुलेलम ठोके । सरकार र नेपाली सुरक्षा कर्मीहरुको कमाण्ड कन्ट्रोलमा उनिहरु नरहेको तत्थ्यहरु बाहिर आयो । कतिपय जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीले समेत राष्ट्रिय संचार माध्यममा यो कुराको खुलासा गरे । दुर्घटनाग्रस्त अमेरिकी हेलिकप्टर २९ गतेको भुकम्पको बेला कसैलाई जानकारी नै नगराई उडेको अभिव्यत्ति विमानस्थलकै जिम्मेवार कर्मचारीले दिए । आदी सन्दर्भहरुलाई हेर्दा नेपालको सार्वभौमीकता माथिको खुनि परेड नेपाली जनताले टुलुटुलु हेर्नु बाहेक अरु विकल्प भएन यो समयमा ।
यसै सन्दर्भमा नेकपा माओवादीले खुल्ला मंचमै पत्रकार सम्मेलन गरेर पार्टीको धारणा सार्वजनिक गर्दै, जेष्ठ महिना भित्र विदेशी सेनाहरु फर्कन चेतावनी दियो । संयोगनै मानौ π त्यसको भोलीपल्ट नेपाली सेनाको तर्फबाट प्रधानसेनापतिले उद्धारको लागि नेपाली सेना र जनता सक्षम भएको बताउदै, विदेशी सेनाको आवश्यकता नरहेको स्पस्ट पारे । भारतको अनियन्त्रीत गतिविधीलाई अर्को छिमेकी मुलक चीनले विज्ञप्ती नै निकालेर विरोध गर्यो । एक एमालेको नेताले आफुमाथि त्रिभुवन विमानस्थलमा भारतीय सेनाले देखाएको दादागिरीको विरोधमा राष्ट्रिय दैनिकमा लामो आर्टिकल छपाएर विरोध गरे । यसरी नेपालको सार्वभौमसत्ता माथि खुलेआम विदेशी सैनिकहरुको परेड र साम्राज्यवादी विस्तारवादी खुनि उदेश्यले भरिपूर्ण गतिविधीलाई नेपालको सरकार र सत्तासिन दलहरुले मुखमा चुकुल ठोकेर उनिहरुकै पाउमा लम्पसार पर्दै साम्राज्यवादी विस्तारवादी आर्शिवाद लिन तल्लिन भएको गतिविधीले एकातिर साम्राज्यवादी विस्तारवादी र अर्कोतिर नेपालको सत्ताधारी दलहरु र सरकारको चरित्रलाई झनै उदाङ्गो पारको छ ।
हाम्रो पार्टी नेकपा माओवादीले “भूकम्पीय विध्वंसलाई निर्माणमा बदलौं ! विपत्तिलाई समृद्धिको आधार बनाऔं !!” भन्ने मुलनाराका साथ भूकम्प प्रवाहित १७ जिल्लाहरुमा जनसमुदायको उद्धार, राहत र पुनर्निर्माण अभियानमा लामवद्ध भएको छ । अहिले चौथो चरणको उद्धार, राहत र पुनर्निर्माण अभियान जारी छ । पार्टीका हजारौं युवाहरु र नेता कार्यकर्ताहरु यो अभियानमा सरिक भएका छन । पार्टीले आफ्नै ढंगले पुनर्वासको व्यवस्थापनलाई समेत अघि बढाएको छ । भूकम्पीय प्रभावले क्षेत विक्षेद भएका स्थानहरुबाट तत्काल जनतालाई पुर्नवासको व्यवस्था गर्न, भूकम्पीय प्रभावले धन जनको क्षेती बेहोरेका जनतालाई विना धितो रिण अभिलम्व उपलव्ध गराउन, र व्यवस्थित र केन्द्रीकृत ढंगले भुकम्प प्रवाहित जनतालाई राहत, उद्धार र पुनर्निर्माणको कामलाई पहिलो प्राथमिकतामा राखेर अघि बढ्न सरकारलाई सचेत गराएको छ । साम्राज्यवादी तथा विस्तारवादी चलखेल र हस्तक्षेपलाई तत्काल बन्द गरी राष्ट्रिय स्वाधीनताको रक्षाको लागि लामवन्दी अनिवार्य देखेको छ । हालै भारत र चीनले गरेको व्यापार संझौता र त्यसले नेपाल र नेपाली भुमिमाथिको ठाडो हस्तक्षेपको विरोध र खारेज गर्नु पर्ने आवश्यकतालाई जोड दिएको छ । हामी हाम्रो देश आफ्र्रैले निर्माण गर्न सक्छौ भन्ने भावनाको विकाश र परमुखी र पराधीन चिन्तन, प्रवृतिलाई जनताको तर्फबाटै खारेज गर्नु पर्ने आवश्यकता छ ।
माओवादी आन्दोलनले अघि सारेका ऐजेण्डाहरु अहिले पनि पुरा भएका छैनन । ऐतिहाँसिक १० बर्षे जनयुद्द, ६२÷६३ को जनआन्दोलन, मद्येश आन्दोलन, जनजाति आन्दोलनसँग गरिएको संझौतालाई रड्डीको टोकरीमा मिल्काईएको छ । आफ्नो सत्ता र कुर्सी स्वार्थमा केन्द्रीत रहेर जनताको घाँटी निमोठ्ने पात्र र प्रवृतिसँग फेरी छिट्टै घनिभुत लडाईको आमन्त्रण परिस्थितिले गरेको छ । रोल्पाको ५ वुँदे सहमति र १२ वुँदे संझौता लगाएत विभिन्न समयमा गरिएका आन्दोलन र त्यससँग गरिएको संझौताहरुलाई खारेज गरेर एकलौटी आफ्नो सत्ता वैध देख्ने प्रवृतिसँग जनताले ठाड्र्रै प्रतिकार गर्न तयार रहनु वाहेक अरु कुनै विकल्प जनतासँग छैन । राष्ट्रिय संकटको परिवेशमा चोर दुलाबाट पसेर आफ्नो पुरानो सडेगलेका सत्तालाई वैधता दिने प्रपञ्चलाई जनताले कदापी स्वीकार्नु हुदैन । भूकम्पीय विपत्तिको गर्भबाट जन्मेको षडयन्त्र र अपराधीकरणलाई रोक्न शिरमा कफन वाँधेर फेरी शसक्त आन्दोलनको तयारीमा लाग्नु वाहेक राष्ट्रवादी शक्तिहरुको अगाडि अरुकुनै भुमिका र विकल्प छैन ।
धन्यवाद !
